Παράκτιες Περιοχές και Θαλάσσια Χωροταξία

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Σκοπός του μαθήματος είναι η εμπεριστατωμένη χωροταξική προσέγγιση των παράκτιων περιοχών και του θαλάσσιου χώρου.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές αναμένεται:

• Να γνωρίζουν τη γεωμορφολογία και τις λοιπές αβιοτικές παραμέτρους των υπό μελέτη περιοχών.
• Να γνωρίζουν και να κατανοούν τις πολιτικές, τη νομοθεσία και τα κρίσιμα ζητήματα διακυβέρνησή των υπό μελέτη περιοχών.
• Να γνωρίζουν τους τρόπους συλλογής/επεξεργασίας/χρησιμοποίησης χωρικών δεδομένων από τις υπόψη περιοχές, καθώς και τις υφιστάμενες σχετικές βάσεις χωρικών δεδομένων.
• Να είναι ενημερωμένοι για τις καλές πρακτικές διαχείρισης των υπό μελέτη περιοχών.
• Να είναι ενημερωμένοι για τα τρέχοντα δρώμενα όσον αφορά τη θαλάσσια χωροταξία, διεθνώς.
• Να δύνανται να υλοποιούν σχετικές εφαρμογές και να συνεργάζονται με μέλη πολυεπιστημονικών ομάδων, στο πλαίσιο ευρύτερων προγραμμάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης.

 

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

• Εισαγωγικές έννοιες και ορισμοί για τις παράκτιες περιοχές και το θαλάσσιο χώρο. Η ειδική περίπτωση ποταμών και λιμνών. Αβιοτικά χαρακτηριστικά.
• Ακτογραμμή και εγκάρσια τομή παράκτιων περιοχών. Γεωλογικές συνιστώσες.
• Ο θαλάσσιος χώρος και οι ιδιότητές του.
• Περιβαλλοντικές, γεωπολιτικές και οικονομικές παράμετροι. Φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον στις παράκτιες περιοχές και το θαλάσσιο χώρο. Η έννοια της ανθρωπογενούς έντασης.
• Χρήσεις γης και χωροταξικοί δείκτες. Ζητήματα φέρουσας ικανότητας.
• Ολοκληρωμένη διαχείριση παράκτιων περιοχών. Μεθοδολογία. Ιστορική αναδρομή και πεπραγμένα.
• Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός. Μεθοδολογία. Ιστορική αναδρομή και πεπραγμένα.
• Το διεθνές δίκαιο της θάλασσας.
• Θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα, στην Ευρώπη (ΕΕ) και διεθνώς. Εμπλεκόμενοι φορείς. Διεθνή πεπραγμένα.
• Ελληνικές πολιτικές-σχεδιασμοί για τον παράκτιο και θαλάσσιο χώρο. Επίπεδα σχεδιασμού και διοικητικές δομές.
• Εργαλεία συλλογής δεδομένων & σχετικές βάσεις χωρικών δεδομένων. Εφαρμογές.
• Επαγγελματικές προοπτικές για τους τοπογράφους/γεωπληροφορικούς μηχανικούς.

 

Οι εργαστηριακές ασκήσεις εστιάζουν

• Στην εξοικείωση με τα γεωμετρικά/γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά των εξεταζόμενων περιοχών.
• Στη χωροταξική προσέγγιση σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο, με τη χρήση δεικτών.
• Στη σύνταξη μελέτης με σχετικό θέμα.

 

Μέθοδος Αξιολόγησης

• Γραπτή αξιολόγηση (με δυνατότητα μερικής υποκατάστασης με εκπόνηση εργασίας), κατόπιν επιτυχούς παρακολούθησης των ασκήσεων (θέμα). (min 50%)
• Εξέταση και δημόσια υποστήριξη ασκήσεων (θέμα). (max 50%)

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Βασενχόβεν, Λ. Κ. (2017), ‘Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός’. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
2. Clark, J. R. (1996), ‘Coastal zone management handbook’, CRC Press, Boca Raton USA.
3. Ehler Charles & Fanny Douvere (2009), ‘Marine spatial planning: A step-by-step approach toward ecosystem-based management’, UNESCO/IOC, Paris.
4. Κιουσόπουλος, Γιάννης, (2008), ‘Appraisal of man-made interventions along the Hellenic coastal areas [AMICA]’. Athens: Νέες Τεχνολογίες. [bilingual].
5. Kiousopoulos, John , 2010. ’Anthropogenic Intensity’ and ‘Coastality’: Two new Spatial Indicators for Exploring and Monitoring the Coastal Areas in the framework of Environmental Management. __ In: Santosh Kumar Sarkar (ed.), 2010, “Environmental Management”, pp. 217-240. Sciyo.
6. Κυβέλου, Στέλλα, (επιμ.), (2016), ‘Θαλάσσια διάσταση της εδαφικής συνοχής – Θαλάσσια χωροταξία – Βιώσιμη γαλάζια ανάπτυξη’, Κριτική.
7. Σερράος Κ. & Δ. Μέλισσας, (2018), ‘Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμό’, Εκδόσεις Σάκκουλα.
8. Valiela Ivan (2006), “Global coastal change”, Blackwell, UK.